From Rigas Velestinlis to Ivo Andrić: Serbo-Greek literary mutualities

Abstract

The author views Serbo-Greek literary coordinates in separate thematic wholes: the poetical and revolutionary figure of Rigas Velestinlis in Serbian literature, the first Serbian teacher of the Greek language Vukašin Radišić during Serbian and Greek enlightenment, Serbian folk poetry on the Battle of Kosovo in Greek literature, literary cooperation between Serbs and Greeks in the 19th and 20th centuries (Branislav Nušić and Dimitrios Kokkos, Vojislav Rašić and Costas Pasagiannis), literary historical studies of Mihail Laskaris, and, finally, the reception of Andrić's novels and Dučić's poems in Greek literature.

Srpsko-grčke književne uzajamnosti bile su uslovljene kulturno-istorijskim i društveno-ekonomskim tokovima u XIX i XX veku. Bilo je to vreme jake grčke dijaspore na srpskom tlu, vreme buđenja nacionalne svesti i oslobodilačkih pokreta dva naroda i ratnih vihora na balkanskom podneblju. Autor je, stoga svoja istraživanja usmerio na određene tematske celine vezane za pojedine istorijske, prosvetene i književne ličnosti od značaja za prožimanje kultura srpskog i grčkog naroda. Tako je najpre osvetljen pesnički i revolucionarni lik Rige Velestinlisa u srpskoj književnosti (V. Ilić, I. Andrić, S. Velmar-Janković), zatim Prvi srpski učitelj grčkog jezika kod Srba (V. Radišić, Grčka čitanka, 1837). Srpsko narodno pesništvo u Grčkoj književnosti (N. Tomazeo, St. Kumanudis, J. Pervanoglus). Književna saradnja V. Rašića i K. Pasajanisa i Recepcija Andrićevnh dela u grčkoj književnosti (Ex Ponto, Na Drini ćuprija, Travnička hronika).