Jugoslovenska elektroakustička muzika pre sedamdesetih: Produkcija i promocija na Muzičkom bijenalu Zagreb i na Jugoslavenskoj muzičkoj tribini

Abstract

Osnivanjem Elektronskog studija Radija Beograd (1971), započinje zrela faza jugoslovenske elektroakustičke muzike, čime ona dobija i svojevrsnu institucionalizaciju u zemlji. No, budući da domaći autori interesovanje za elektronski medij pokazuju znatno ranije, boraveći i usavršavajući se u inostranim centrima, period pre osnivanja prvog jugoslovenskog elektronskog studija mogao bi se definisati kao rana faza jugoslovenske elektroakustičke muzike. Skromna elektroakustička produkcija započinje pedesetih godina, ali šezdesetih će vidno početi da raste. Njenoj ekspanziji umnogome će doprineti osnivanje festivala u Jugoslaviji, Muzičkog bijenala Zagreb/MBZ (1961) i Jugoslavenske muzičke tribine/JMT (1964), kao adekvatnih mesta za afirmaciju i promociju modernističkih stremljenja. Na ovim se festivalima, gotovo od početka, intenzivno promovisalo elektroakustičko stvaralaštvo, te se uvid u repertoare pomenutih manifestacija pokazuje kao izuzetno pogodan metod za rekonstrukciju slike o domaćoj elektroakustičkoj muzičkoj produkciji pre osnivanja prvog elektronskog studija u Jugoslaviji. Dakle, u radu se osvetljava neretko zanemaren period razvoja elektroakustičke muzike jugoslovenskih autora, počev od pedesetih godina prošlog veka, dok se pomenuti festivali tumače kao glavni akteri u popularizaciji elektronskog medija u jugoslovenskoj umetničkoj muzici.

Establishment of the Electronic Studio Radio Belgrade (1971) represents the beginning of a new period, as well as the kind of institutionalization of the electroacoustic music in Yugoslavia. However, given the fact that Yugoslav composers (who worked in the foreign music centers) have already produced some electroacoustic pieces during the 1950s and the 1960s, this period could be defined as the early age of Yugoslav electroacoustic music. This research will focus on the Music Biennale Zagreb (MBZ, founded in 1961) and the Yugoslav Music Tribune (YMT, founded in 1964) – festivals that have directly caused the progress and the great expansion of the electroacoustic music production in Yugoslavia. Considering that electroacoustic music was intensely promoted at these festivals, the repertoirs of the MBZ and the YMT proved to be an absolutely suitable method for reconstructing the image of Yugoslav electroacoustic works produced before the establishment of the first electronic studio in the country. Therefore, on the one hand, this paper gives a brief overview of the often neglected period of the development of Yugoslav electroacoustic music. On the other hand, this study has found that mentioned festivals could be interpreted as the main actors for the popularization of the electronic media in Yugoslav art music.