'Czech-Slovene' musicians?: On the question of national identity in Slovene music at the turn of the 19th to the 20th century

Abstract

In this article, the author observes and discusses the questions of national identity in the context of Czech and Slovenian music at the turn of the 19th to the 20th century. The Italian and German influences dominating Slovenian music in the past began from the mid 19th century onward to be replaced by predominantly Czech elements as the consequence of the numerous Czech musical immigration in Slovenia. Many of Czech musicians were naturalized in Slovenia and can therefore be included among Slovenian musicians. Although they actively supported the building of a Slovenian national style, they did not feel the need for the repeated аesthetic evaluation of traditional frames.

Čini se da se glavna promena u slovenačkoj muzici dogodila onda kada je opažanje nacionalnih obeležja postalo bitno za posmatranje kompozitorskog dela, ili kada su stilske karakteristike, dotad neutralne, zadobile specifična nacionalna svojstva. Posle ove promene u pravcu nacionalnih odlika, niz više ili manje talentovanih amatera pojavio se u slovenačkoj muzici, i oni su počeli da postavljaju nova estetička merila. Tako je istorijska memorija u umetničkoj muzici bila prekinuta. Zahtev za originalnošću kao jednoj od najznačajnijih estetičkih kategorija onoga vremena, bio je povučen, a domaće stvaralaštvo počelo je da kruži unutar sopstvene samodovoljnosti. Iako su češki muzičari u Sloveniji aktivno doprineli izgradnji slovenačkog nacionalnog stila, oni su bili u mogućnosti - za razliku od svojih uglavnom manje obrazovanih slovenačkih savremenika - da se oslone na solidnu kompoziciono-tehničku osnovu. S jedne strane, oni nisu osećali potrebu za ponovljenom estetičkom procenom tradicionalnih načela, niti su bili zainteresovani za u ono vreme tako aktualno rušenje prethodnih formalnih i drugih kategorija. U njima je postojala duboko ukorenjena tradicija, i ona im je predstavljala jedino važno merilo u komponovanju. U njoj su našli jemstvo istorijskog kontinuiteta, i, iznad svega, dovoljno mogućnosti za izbor unutar mreže kompoziciono-tehničkih postupaka. S druge, pak, strane a uprkos gorepomenutom, oni su bili daleko od ravnodušnosti prema znacima svoga vremena. Kao i većina 'Masarikovaca' u Sloveniji, verovali su u napredak - kako u praktičnom životu, tako i u umetnosti. Zahvaljujući njihovom oslobođenju od pređašnjeg nacionalizma, ovaj se ne samo menja, već i unapređuje. Kao profesionalni muzičari oni nisu bili kadri da u potpunosti potvrde svoje kreativne sposobnosti, jer su bili primorani da se prilagode postojećim okolnostima u Sloveniji. A ove su, posmatrano sa stanovišta razvoja, bile manje povoljne od onih u češkim pokrajinama.