Bulgarian wedding music between folk and chalg: Politics, markets and current directions

Abstract

This article investigates the performative relationship among folklore, the market, and the state through an analysis of the politics of Bulgarian wedding music. In the socialist period wedding music was condemned by the state and excluded from the category folk but was adored by thousands of fans as a counter-cultural manifestation. In the post-socialist period wedding music achieved recognition in the West but declined in popularity in Bulgarian as fusion music's, such as chalga (folk/pop), arose and as musicians faced challenges vis-à-vis capitalism. As the state withdrew and became weaker private companies with profit-making agendas arose. Although it inspired chalga, wedding music began to be seen in contrast to it, as folk music. Recently, fatigue with chalga and nationalistic ideologies are revitalizing wedding music.

Ovaj članak ispituje performativan odnos između folklora, tržišta i države i to kroz analizu politike bugarske muzike za svadbu. U periodu socijalizma ova muzika je od strane vlasti osuđena i isključena iz kategorije folklora ali je imala na hiljade obožavalaca kao kontra-kulturna manifestacija. U to vreme svadbarski muzičari su se istovremeno opirali državnoj kontroli i saobražavali se sa njom, dok je državna politika varirala između odbacivanja kontrole i prilagođavanja. U postsocijalističkom periodu svadbarska muzika je dostigla značajno priznanje na Zapadu, ali je njena popularnost u Bugarskoj oslabila pošto se pojavila muzička fuzija kao što je čalga (folk-pop) i pošto su se muzičari suočili sa izazovima kapitalizma. Kako je država uzmicala i slabila, javljala su se privatna preduzeća sa programima za sticanje profita. Iako je ona inspirisala čalgu, na svadbarsku muziku je počelo da se gleda kao na njenu suprotnost - to jest, kao na narodnu muziku. U poslednje vreme nacionalističke ideologije zasićene čalgom počele su sa revitalizacijom svadbarske muzike. Postoje pokazatelji o značajnom povratku svadbarske muzike koja privlači sve širu publiku u Bugarskoj. Godine 2007. pokrenut je dvadesetčetvoročasovni televizijski kanal Planeta folk. Tokom promocije, kanal se legitimisao kao program koji predstavlja 'tradicionalni i moderni folklor filmove o značajnim događajima u Bugarskoj kao i istorijska i kulturna dostignuća'. Program je usmeren ka 'bugarskim gledaocima kod kuće i u Evropi... koji vole Bugarsku koji i žele više da nauče o svojoj rodnoj kulturi i tradiciji'. Stvaranje Planete folk od strane kompanije Payner, koja je prethodno promovisala skoro isključivo čalgu, jasan je znak da brojnost publike svadbarske muzike raste. Bugarska publika počinje da biva zasićena površnim sjajem i veštačkim formulama čalge. Istovremeno, svadbarska muzika postaje ideološki simbol nacionalizma i patriotizma u periodu kada definicija bugarskog identiteta još uvek čini neizvesnom. Čalga je kritikovana kao suviše romska, suviše istočnjačka, ali istovremeno i kao suviše zapadnjačka, suviše slična evro-popu. Ironija je u tome da je muzika za svadbu trpela istu kritiku u vreme socijalizma, a da je sada slavljena kao najčistija narodna muzika. Nacionalističke stranke, kao što je Atak, optužuju čalgu da izopačava istorijsko jezgro vrednosti Bugarske; one ohrabruju bugarske patriote da podrže narodnu muziku, a za kompaniju Payner, to je svadbarska muzika. Tako je popularnost ove muzike danas, baš kao i u vremenu socijalizma, zavisna od visoko ispolitizovane okoline u kojoj se ponovo raspravlja o značenju bugarskog identiteta.