Greek composers of the Ionian islands in Italian musical life during the 19th century

Abstract

During the 19th century most of the Ionian islands played a leading role in the Greek musical life. The vicinity of the islands with Italy combined with the Venetian domination were two facts that helped the creation of strong links between the Ionian islands' and the Italian cultures. The phenomenon of the visits of Greek composers to Italy during the 19th century in order to study at the principal conservatories of the country is one of the most interesting aspects of the history of Ionian music. The relations of individual composers with Italian composers, professors and music institutions are considered together with relevant aspects of Greek and Italian musical ties. The traveling of Greek composers to Italy for educative purposes is regarded not only as a historic phenomenon but also as a major step in their career. References are made regarding their contacts with distinguished Italian composers and intellectuals. Furthermore, the success of Greek composers in Italy is an undoubtful fact. A considerable part of Greek composers' musical works was performed and published in Italy. Facts indicating the success and the effect of Greek composers' work on the Italian musical life are given with references to primary music and literary sources.

Tokom 19. veka Jonska ostrva su igrala vodeću ulogu u grčkom muzičkom životu. Njihova blizina u odnosu na Italiju, zajedno sa viševekovnom dominacijom Venecije (neka od njih nisu nikada bila pod turskom vlašću) pomogle su da se stvore jake veze između dveju kultura. Muzički procvat ove oblasti dostigao je svoj vrhunac u 19. veku. Među muzičkim institucijama istaknuto mesto zauzimala su filharmonijska društva, operska pozorišta muzičke izdavačke kuće. Fenomen boravka grčkih kompozitora u Italiji radi studija na glavnim konzervatorijima u zemlji predstavlja jedan od najinteresantnijih aspekata istorije jonske muzike. Većina grčkih kompozitora sa Jonskih ostrva studirala je uglavnom na konzervatorijima u Napulju i Milanu, tada vodećim institucijama te vrste u Italiji. Verovatno su mnogi sledili primer Nikolaosa Halihiopulosa Manzarosa, jednog od prvih i najčuvenijih grčkih kompozitora sa Krfa, autora grčke himne, koji je studirao u Napulju. Poznati kompozitor Dionisios Rodoteatos je bio Manzarosov učenik na Krfu pre nego što je otišao da studira u Napulju, a zatim i u Milanu. U mnogim italijanskim bibliotekama čuvaju se vrlo važni izvori za proučavanje grčke muzičke istorije 19. veka. To su muzička i teorijska dela, kao i operska libreta. Neki kompozitori sa Jonskih ostrva uspeli su da steknu afirmaciju u Italiji. Tako je Spiros Samaras imao uspeha sa svojim delima, uglavnom operama, u kojima je kombinovao elemente verizma i lajtmotivike sa upotrebom grčkih narodnih melodija. Bio je slavan i Pavlos Karer, čijih je šest opera izvedeno u milanskoj Skali. Dela grčkih kompozitora štampana su u Trstu i drugim gradovima. Jonska ostrva su imala dugu tradiciju dobrih trgovačkih odnosa sa Trstom, u kome je živela i grčka zajednica. S obzirom na to da obično nedostaju izvori kakvi su rukopisi dela, dragoceno je što su sačuvana štampana operska libreta, zapravo opširnije programske knjižice sa nizom važnih podataka. Uključivši se u muzički život Italije, ovi kompozitori su pisali one žanrove koji su karakteristični za to vreme: trostavačna dela za klavir ili orkestar (Sinfoniae), romanse, mazurke, polke, arije, vokalnu muziku s klavirskom pratnjom, melodrame. Razumljivo je što su jonski kompozitori koristili italijansku poeziju i libreta, pošto su se obraćali italijanskoj publici. Neki grčki kompozitori su imali sreću da rade sa čuvenim italijanskim libretistima, kao što je Luiđi Ilika, koji je autor libreta za Samarinu operu La Martire. Iako je italijanski uticaj očigledan kod jonskih kompozitora, oni su stvarali grčku, a ne italijansku muziku. Njihov muzički idiom nosi grčke crte u melodici, jer su to često ili autentične grčke narodne pesme, ili podsećaju na njih, ili su bazirane na grčkim modusima. Nekada se uočavaju i karakteristike metrike grčkih narodnih igara. Mnogi kompozitori su se inspirisali likovima i pričama iz grčke istorije i mitologije (Karerove opere Marcos Botsaris, Kyra Frossini Marathon-Salamis, i druge), što govori o mogućnosti da se razmišljalo o stvaranju grčke nacionalne opere. Većina jonskih kompozitora vraćala se u domovinu posle završenih studija u Italiji, ne prekidajući veze sa italijanskim muzičkim životom. Na samom Krfu i nekim drugim Jonskim ostrvima postojao je relativno dinamičan muzički život. Mnoge grčke i strane opere izvođene su u čuvenom krfskom pozorištu San Giacomo, u kome su italijanske muzičke trupe često gostovale. Muzički obrazovni sistem na Jonskim ostrvima je takođe trpeo italijanski uticaj. Filharmonijska društva, glavne muzičke institucije, osnivala su se na mnogim ostrvima, a među njihovim nastavnicima muzike bilo je i Grka i stranaca. Svršeni đaci su obično svirali u orkestrima na ostrvima, a učestvovali su i u crkvenim svečanostima.